Rozwód, jak każda sprawa sądowa podlega odpowiednim opłatom. O tym, która strona powinna je ponieść decyduje jej wynik. Inaczej to wygląda, gdy dokonuje się go za porozumieniem stron, a inaczej, jeżeli dochodzi do orzeczenia o winie za rozpad związku.
Na koszty rozwodu, składają się następujące elementy:
Osoba wnosząca pozew o rozwód zobowiązana jest do uiszczenia stałej opłaty sądowej w wysokości 600, 00 zł.
Jeżeli nie zostanie ona opłacona, wówczas przewodniczący wydziału wzywa do usunięcia tego braku w terminie tygodniowym od daty otrzymania wezwania. Po jego bezskutecznym upływie nastąpi zwrot pozwu. Oznacza to, że nie wywoła on żadnych skutków prawnych, jakie wiążą się z jego wniesieniem do sądu. W przeciwnej sytuacji sprawa będzie dalej procedowana.
W przypadku gdy powód nie jest w stanie, z uwagi na swój stan majątkowy uiścić przedmiotowej opłaty, wówczas może on złożyć wniosek o zwolnienie go od kosztów postępowania sądowego w całości lub w części. Wniosek taki może być zawarty już w samym pozwie lub złożony osobno w późniejszym czasie, w tym także do protokołu sądowego.
Warunkiem uzyskania takiego zwolnienia jest wykazanie że występująca o to osoba nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Ma ono postać urzędowego formularza, który można pobrać na stronie internetowej sądu lub Ministerstwa Sprawiedliwości.
Wniosek należy potwierdzić odpowiednimi dokumentami. Może to być na przykład odcinek renty, zaświadczenie o zarobkach, wypełniony druki PIT oraz wszelka dokumentacja potwierdzająca wydatki bieżące w postaci czynsz najmu, na energię elektryczną, gaz etc.
Jeżeli sąd zwolni wnioskodawcę od ponoszenia kosztów sądowych w całości, wówczas nie poniesie on żadnych kosztów w postępowaniu rozwodowym. Zwolnienie może być również tylko częściowe, co oznacza. że dotyczyć będzie tylko określonej kwoty, na przykład 400 zł. W takiej sytuacji powód będzie musiał uiścić resztę opłaty od pozwu.
Strona, która w sprawie o rozwód korzysta z zastępstwa procesowego, a więc pomocy adwokata lub radcy prawnego, będzie musiała uiścić odpowiednie wynagrodzenie na jego rzecz. Jego wysokość każdorazowo ustalana jest poprzez negocjacje z klientem. Na ogół jest to kwota w wysokości od 2. 000, 00 zł do 5. 000, 00 i więcej.
Poza tym, konieczne będzie także uiszczenie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17, 00 zł na rachunek bankowy właściwego urzędu miasta.
Można także wystąpić o przydzielenie przez sąd pełnomocnika z urzędu. Zasady są takie same, jak przy zwolnieniu od kosztów sądowych.
Sąd w trakcie procesu rozwodowego może także skierować strony, za ich zgodą, na mediację.
Koszt mediacji to ok. 150 zł za pierwsze spotkanie oraz 100 zł za każde kolejne. Jeżeli małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci, Sąd może również zlecić przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora rodzinnego. W tym przypadku opłata będzie wynosić ok. 80 zł.
Dodatkowe koszty rozwodu może przynieść postępowanie dowodowe.
Jeśli strony posiadają małoletnie dzieci i nie wiadomo, jak rozwód wpłynie na ich dobro, wówczas sąd może zarządzić sporządzenie opinii przez Opiniodawczy Zespół Sądowych Specjalistów. Jej koszt jest różny i może wynosić od 500, 00 do 2.000, 00 zł.
W trakcie procesu rozwodowego może także zajść potrzeba przeprowadzenia opinii biegłego. Jej koszt to 500, 00 – 1000 zł.
Koszty rozwodu uzależnione są również od stopnia skomplikowania postępowania w tym przedmiocie.
Jeżeli sąd będzie się dodatkowo zajmował kwestią podziału majątku wspólnego, to trzeba się liczyć z dodatkową opłatą sądową 300 zł w przypadku, gdy jest on zgodny lub 1.000 zł w przypadku gdy strony pozostają w sporze.
Gdy zostanie złożony wniosek o zabezpieczenie roszczenia, np. kontaktów z dzieckiem, wówczas trzeba będzie zapłacić dodatkowo 100 złotych.
Koszty rozwodu, według ogólnej zasady postępowania cywilnego, ponosi w całości strona, która przegrywa proces. O ich wysokości sąd orzeka w wydanym wyroku.
W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie, do zapłaty kosztów zobowiązany będzie małżonek uznany za winnego rozpadu pożycia małżeństwa. Musi on pokryć te z nich, bez których dochodzenie praw oraz prowadzenie obrony przez drugą stronę byłoby niemożliwe. Tym samym obciążać go będzie powinność uiszczenia zarówno całości opłaty sądowej, kosztów przeprowadzenia środków dowodowych, jak i wynagrodzenia pełnomocnika przeciwnika procesowego.
