Jeżeli w małżeństwie występują małoletnie dzieci, znacząco komplikuje to proces rozwodowy i wydłuża jego czas trwania. Istnieją jednak sposoby, aby przebiegł on w miarę szybko i sprawnie.
Jeżeli w małżeństwie występują małoletnie dzieci, rozwód staje się bardziej zawiły. Sąd bowiem musi wówczas przeanalizować oraz rozstrzygnąć wszystkie dodatkowe kwestie, jakie się z tym wiążą.
Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowią, że w wyroku orzekającym rozwód sąd obowiązany jest orzec o:
Ustawodawca zezwolił jednak na nieorzekanie o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem na zgodny wniosek stron. Jeśli więc rodzice złożą takie właśnie obopólne pismo z jednoczesną deklaracją, iż będą samodzielnie na bieżąco podejmowali zgodne decyzje w tym przedmiocie, wówczas sąd zrezygnuje z uregulowania tej sprawy w wydawanym orzeczeniu.
O tym ile będzie trwał rozwód, gdy w małżeństwie występują małoletnie dzieci przesądzają żądania stron. Najważniejsze znaczenie będzie miało to, czy będą się one domagały orzekania o winie, czy też nie. W tym drugim przypadku jest on znacznie bardziej skomplikowany, a tym samym dłuższy. Piszę o tym szeroko w artykule „Ile trwa rozwód za porozumieniem stron?”
Zanim zostanie wyznaczona rozprawa na ogół mija przynajmniej od 3 do 6 miesięcy. Jeżeli istnieje wiele kwestii spornych dotyczących wychowania małoletnich, postępowanie rozwodowe może trwać nawet grubo ponad rok.
Znacząco wydłuża je konieczność zasięgnięcia opinii psychologa i pedagoga działających w ramach Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS). Zawsze ma to miejsce w sytuacji, w której jeden małżonek zarzuca drugiemu nieprawidłowe wykonywanie władzy rodzicielskiej lub zmierza do ograniczenia mu kontaktów z dzieckiem. Często jednak sądy zwracają się o wydanie takiej opinii, przed podjęciem decyzji, któremu z rodziców powierzyć stałe wychowywanie dziecka, w jaki sposób ustalić kształt kontaktów z małoletnim oraz stwierdzić, czy rozwód jest zgodny z jego dobrem. Oczywiście bardzo zwiększa to czas trwania procesu.
Istnieją jednak sposoby, aby postępowanie rozwodowe przebiegało sprawnie i w miarę szybko.
Kluczem do sukcesu polegającego na szybkim uzyskaniu rozwodu, gdy są dzieci jest pełne porozumienie rodziców w zakresie wszystkich spornych kwestii, które mogą wyniknąć na tym tle.
Powinny one być więc przedmiotem zgodnych wniosków i żądań składanych w trakcie postępowania. Najlepszym rozwiązaniem będzie spisanie specjalnego dokumentu – tzw. rodzicielskiego planu wychowawczego. Obejmuje on sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Może ono także dotyczyć innych postanowień, w szczególności odnośnie wysokości alimentów na rzecz dzieci.
Porozumienie rodzicielskie może zawierać przede wszystkim:
Jeżeli zostanie ono zawarte i przedłożone sądowi, bada on jedynie, czy jego postanowienia są zgodne z dobrem małoletnich. Jeżeli nie ma on żadnych zastrzeżeń pod tym względem, uwzględnia go w wydawanym wyroku rozwodowym.
Zaznaczyć trzeba, że znacząco na skrócenie czasu trwania rozwodu może wpłynąć zatrudnienie adwokata. Dlaczego? Piszę o tym obszernie w artykule „Co daje adwokat przy rozwodzie?”
Strony, które występują o rozwód muszą wykazać ponad wszelką wątpliwość, że nie zagraża dobru wspólnych dzieci. Bez spełnienia tego warunku, jest on, co do zasady, niedopuszczalny, a więc sąd odmów rozwiązania małżeństwa.
Praktyka orzecznicza wskazała, że uszczerbku dla małoletnich dzieci można się dopatrzyć w orzeczeniu rozwodu, gdy istniejący stan faktyczny nie pozwala na rozstrzygnięcie o sytuacji dzieci w sposób zapewniający zaspokojenie ich potrzeb materialnych i moralnych co najmniej w takim zakresie, w jakim potrzeby te zaspokajane są obecnie. Dla oceny, czy dobro dzieci ucierpi wskutek orzeczenia rozwodu, mogą też mieć istotne znaczenie:
